Η αγωνιστική αναρρίχηση αποτελεί το αμιγώς αθλητικό-αγωνιστικό παρακλάδι της αναρρίχησης βράχου. Κινείται ακριβώς στο ίδιο μοτίβο, απαιτώντας από το άτομο να ανεβεί στην κορυφή μίας επιφάνειας με εξαιρετικά μεγάλη κλίση, χρησιμοποιώντας κάθε μέρος του σώματός του.

Η πρώτες ρίζες του πνεύματος της αγωνιστικής αναρρίχησης εντοπίζονται κυρίως προς τα τέλη του 19ου αιώνα η αναρρίχηση βράχων απέκτησε χαρακτήρα ψυχαγωγίας και περιπετειώδους πρόκλησης, με αποτέλεσμα να υπάρξει η πρώτη κίνηση σύστασης οργανώσεων, κυρίως στην Ευρώπη.

Μπαίνοντας στον 20ο αιώνα πια, η αναρρίχηση βράχων (όπως συνολικά η αναρρίχηση) είχε μετατραπεί σε έναν τρόπο ψυχαγωγίας και σωματικής άσκησης που προσέλκυε όλο και περισσότερους φαν σε όλο τον κόσμο. Ο εκσυγχρονισμός των μεταφορικών μέσων που έκανε απείρως ευκολότερες τις μετακινήσεις μεγάλων αποστάσεων, έφερε την αναρρίχηση κοντά σε ανθρώπους που διέμεναν στις πόλεις ή σε περιοχές δίχως βουνά, βράχους ή οποιοδήποτε άλλο κατάλληλο φυσικό “αντικείμενο” για αναρρίχηση.

Με το πέρασμα των δεκαετιών και με τους φίλους της αναρρίχησης να πληθαίνουν, μαζί αυξήθηκαν και οι απαιτήσεις για… καινοτομίες σε αυτή τη δραστηριότητα, γεγονός που ουσιαστικά γέννησε τις ποικίλες κατηγορίες που συναντάμε σήμερα και από εκεί ξεπήδησε και η αγωνιστική αναρρίχηση τη δεκαετία του 1980.

Κύριο διακριτό γνώρισμα της αγωνιστικής αναρρίχησης είναι πως αυτή ασκείται σε τεχνιτές επιφάνειες, τις οποίες έχουν διαμορφώσει οι διοργανωτές του εκάστοτε αγώνα. Αυτές οι “πίστες” συναντώνται σε εσωτερικούς και εξωτερικούς χώρους, μετατρέποντας έτσι μία δραστηριότητα της εξοχής και του βουνού σε ένα εντελώς σύγχρονο σπορ. Αυτό έδωσε και την ευκαιρία σε άτομα ερασιτεχνικού επιπέδου να καταπιαστούν με την αναρρίχηση, σε ένα απολύτως ελεγχόμενο περιβάλλον.

Σε διοικητικό επίπεδο, η αγωνιστική αναρρίχησης έχει ως βασικό της όργανο τη Διεθνή Ομοσπονδία Αγωνιστικής Αναρρίχησης (IFSC), η οποία αποτελεί ένας αυτόνομο και ξεχωριστό οργανισμό από την Διεθνή Ομοσπονδία Αναρρίχησης και Ορειβασίας (UIAA), υπαγόμενη απευθείας στη ΔΟΕ. Από το 2021 η αγωνιστική αναρρίχηση έχει παρουσία στο πρόγραμμα των Ολυμπιακών Αγώνων, όντας η μοναδική μορφή αναρρίχησης που έχει βρεθεί ποτέ στο Ολυμπιακό πρόγραμμα.